#1 - Dlaczego wolna wola jest iluzją?

W tym odcinku zmierzę się z jednym z najbardziej fundamentalnych i kontrowersyjnych tematów – wolną wolą oraz dlaczego jej nie mamy. Dla tych, którzy pierwszy raz spotykają się z tym zagadnieniem, może to brzmieć niewiarygodnie, ale jest to jedyny wniosek, który można wyciągnąć z obserwacji naszej rzeczywistości.
W ramach odcinka przedstawię najważniejsze, moim zdaniem, argumenty przeciwko idei wolnej woli, czerpiąc zarówno z nauki, jak i z analizy naszego wewnętrznego doświadczenia. Pokażę, że nasze decyzje nie są wynikiem świadomego wyboru, ale są determinowane przez czynniki, na które nie mamy wpływu – geny, wychowanie, społeczeństwo itd.

Postaram się również pokazać, że cały problem z wolną wolą bierze się z niespójności, kiedy myślimy na ten temat. Z jednej strony badania naukowe pokazują, że żyjemy w deterministycznym świecie, w którym obecne wydarzenia miały przyczynę we wcześniejszych, a z drugiej strony mamy poczucie wolności woli, tak jakbyśmy byli poza tym deterministycznym procesem. Problem wolnej woli da się jednak rozwiązać, kiedy zauważymy, że tak naprawdę nie tylko koncept ten nie ma sensu z naukowego punktu widzenia, ale także analiza naszego wewnętrznego doświadczenia pokazuje, że poczucie wolności woli jest iluzją.

Zapraszam na intelektualną podróż, która, mam nadzieję, przekona Was, że wolna wola nie istnieje.

Rozdziały:
00:00 - Wstęp
03:19 - Czym jest wolna wola
07:05 - Determinizm
09:05 - Mechanika kwantowa i losowość
11:44 - Wprowadzenie do argumentów biologicznych
13:01 - Eksperyment Libeta
14:54 - Argumenty biologiczne Roberta Sapolsky'ego
18:37 - Wolna wola a poczucie "Ja"
23:16 - Eksperyment z sięganiem
26:44 - Eksperyment z wyborem filmu
30:16 - Kompatybilizm
33:29 - Podsumowanie

Polecane źródła:
- Robert Sapolsky - “Determined”
- Robert Sapolsky - “Zachowuj się”
- Sam Harris - “Free Will”
- Włodzisław Duch - “Czy jesteśmy automatami? Mózgi, wolna wola i odpowiedzialność” (opracowanie dostępne w google)

Instagram: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/